Upadłość konsumencka to procedura przeznaczona dla osób, które znalazły się w bardzo trudnej sytuacji finansowej. Daje możliwość nowego startu, ale wbrew pozorom wcale nie jest prostym rozwiązaniem czy też sposobem na ucieczkę od problemów. Poznaj proces upadłości konsumenckiej i konsekwencje jego wszczęcia.
Czym jest upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym wszczynanym wyłącznie na pisemny wniosek dłużnika (osoby fizycznej). Jest to procedura skierowana doosób będących w bardzo złej kondycji finansowej.Dłużnik składający wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej musi się znajdować w stanie niewypłacalności – oznacza to, że musi mieć co najmniej jednego wierzyciela, którego nie jest w stanie spłacić.
Podstawową funkcją upadłości konsumenckiej jest oddłużenie konsumenta. Drugą jest jednak windykacja długów. W uproszczeniu obowiązkiem dłużnika znajdującego się w procesie upadłości konsumenckiej jest spłacenie wierzycieli w maksymalnie możliwym stopniu. Umarzane są jedynie te długi, których spłacenie w toku postępowania upadłościowego lub wyniku wykonania planu spłaty jest niemożliwe.
Kto może złożyć wniosek o upadłość konsumencką?
Każda osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej ma prawo złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Jest to możliwe w dowolnym czasie, jeśli dłużnik jest niewypłacalny. Co istotne, z tej procedury nie mogą skorzystać osoby prowadzące działalność nierejestrowaną (jest to drobna działalność zarobkowa prowadzona na własny rachunek, bez zarejestrowanej firmy, zdefiniowaną w ustawie Prawo przedsiębiorców). Małżonkowie mogą złożyć wnioski o ogłoszenie upadłości konsumenckiej oddzielnie, a sąd, jeśli uzna to za zasadne, połączy oba postępowania do wspólnego rozpoznania i wyda jedno postanowienie kończące. Jeśli tylko jeden małżonek chce złożyć wniosek o upadłość konsumencką, może to zrobić, nawet jeśli jest dłużnikiem solidarnym razem ze swoim małżonkiem i posiadają wspólny majątek. Wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć także wierzyciel osobisty dłużnika.
Warto też wiedzieć, że oddłużenie w formie upadłości konsumenckiej można ogłosić raz na 10 lat.
Upadłość konsumencka krok po kroku
Jak wygląda procedura ogłoszenia upadłości konsumenckiej? Składa się ona z kilku etapów, które obejmują:
- złożenie wniosku – dłużnik składa do wydziału gospodarczego sądu rejonowego zgodnego z miejscem zamieszkania wniosek na specjalnym formularzu, wraz z opłatą w wysokości 30 zł;
- rozpatrzenie wniosku – sąd upadłościowy rozpatruje wniosek na posiedzeniu niejawnym lub na rozprawie; efektem jest jego przyjęcie (ogłoszenie upadłości konsumenckiej) lub oddalenie;
- ustalenie listy wierzycieli i spieniężenie majątku upadłego – sprawę przejmuje syndyk, który przystępuje do ustalenia masy upadłości, sporządzenia listy wierzycieli i sprzedaży majątku upadłego w celu rozdzielenia uzyskanych środków między wierzycieli ujętych na liście (tzw. podział masy upadłości);
- plan spłaty wierzycieli – zazwyczaj majątek dłużnika nie wystarcza do pokrycia wszystkich długów, w związku z czym sąd ustala plan spłaty zgodny z jego możliwościami zarobkowymi i niezbędnymi wydatkami na utrzymanie; proces spłaty trwa maksymalnie 36 miesięcy, a część długu może być umorzona (nie wszystkie rodzaje długów podlegają jednak umorzeniu – do wyjątków zaliczają się m.in. zobowiązania alimentacyjne)
- umorzenie wierzytelności – po zakończeniu powyższego procesu sąd stwierdza wykonanie planu spłaty wierzycieli i postanawia o umorzeniu pozostałych zobowiązań.
Upadłość konsumencka wiąże się więc z koniecznością przejścia przez długi i skomplikowany proces, a także upłynnienia majątku w celu spłacenia długów.
Jakie są konsekwencje ogłoszenia upadłości?
W związku z powyższym konsekwencje ogłoszenia upadłości obejmują m.in.:
- konieczność spłaty zobowiązań w maksymalnym możliwym stopniu (zgodnie z postanowieniem sądu),
- likwidację majątku (z wyjątkiem rzeczy osobistych i niezbędnych do życia),
- ograniczony dostęp do pieniędzy nawet przez kilka lat,
- brak możliwości dowolnego dysponowania majątkiem,
- brak możliwości swobodnego zawierania umów, z wyjątkiem drobnych umów dotyczących życia codziennego takich jak np. codzienne zakupy.
Co więcej, wszystkie działania podejmowane przez dłużnika po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej mogą podlegać kontroli syndyka. W sytuacji przekroczenia przez dłużnika granic prawa może zostać podjęta decyzja o umorzeniu postępowania upadłościowego.
Należy mieć również na uwadze, że informacja o ogłoszeniu upadłości widnieje w bazie Biura Informacji Kredytowej (BIK) – bo jest to istotna informacja z punktu widzenia oceny ryzyka kredytowego. Swoją historię kredytową można łatwo sprawdzić, pobierając Raport BIK ze strony www.bik.pl
Upadłość konsumencka – czy warto?
Proces związany z ogłoszeniem upadłości konsumenckiej często jest trudny i męczący dla dłużnika. Wraz z ogłoszeniem upadłości długi nie znikają – konieczne jest ich spłacenie, a sąd pozostawia dłużnikowi tylko minimum majątku potrzebnego do życia i ograniczone środki (zajmowana jest m.in. część wynagrodzenia). Dla osób znajdujących się w sytuacji „bez wyjścia” upadłość konsumencka jest jednak niezwykle przydatną procedurą – nadzieją na powrót do życia bez paraliżujących długów. Jeśli nie jesteś w stanie spłacić swoich wierzycieli, popadasz w coraz większe zadłużenie i nie widzisz wyjścia ze spirali, w jakiej się znalazłeś, upadłość konsumencka może być właściwym krokiem.
opracowano na zlecenie Biura Informacji Kredytowej SA
USD
EUR
CHF
GBP