Nowa polityka rybołówstwa krytykowana przez rybaków. Radykalnie spadnie rentowność kutrów?

Komisja Rybołówstwa Parlamentu Europejskiego większością 13 do 10 głosów przyjęła kilka dni temu propozycję nowej reformy rozporządzenia podstawowego wspólnej polityki rybołówstwa.

Czytaj więcej: Europosłowie w obronie europejskiego rybołówstwa

W październiku, podczas odbywających się w Brukseli Open Days Struan Stevenson, wiceprzewodniczący wspomnianej komisji, mówił że w sprawie wprowadzenia zmian posłowie mają teraz szansę jedną na dekadę. I zwrócił uwagę, jak trudne to zadanie: negocjacje toczyły się od kilkunastu miesięcy, a do dokumentu zgłaszano tysiące poprawek. Ostatecznie, w minionym tygodniu głosowano ich 2500.

Nowa wspólna polityka rybołówstwa Unii Europejskiej ma się opierać na trzech filarach.

Pierwszy dotyczy połowów zrównoważonych, czyli takich, których wielkość nie naruszy podstawowego stada danego gatunku. Filar drugi stanowią zbywalne kwoty połowowe, trzeci - tzw. zakaz odrzutów uznawanych przez Komisję Europejską za duże marnotrawstwo.

Członkowie Komisji Rybołówstwa - jednym z nich jest Jarosław Wałęsa - zdecydowali m.in., że do 2015 roku uprawnienia do połowów ustalane miałyby być zgodnie z poziomami maksymalnych, zrównoważonych odłowów. Dzięki temu do końca 2020 roku zasoby ryb będą mogły się odbudować. Odrzuty miałyby być zakazane (gdzie i od kiedy, regulowałby specjalny harmonogram), a wpływy z ich sprzedaży powinny zostać wykorzystane m.in. do sfinansowania badań naukowych.

Dokładnie zbadane zdolności połowowe państw członkowskich UE miałyby być dostosowane do stanu zasobów. Rybacy, którzy nie będą stosować się do zapisów WPRyb, będą musieli liczyć się ze wstrzymaniem pomocy finansowej, a państwa członkowskie, które nie osiągną celów określonych w przepisach UE dotyczących rybołówstwa - z zamrożeniem dopłat.

- Cieszę się, że Komisja Rybołówstwa Parlamentu Europejskiego uzgodniła wspólne stanowisko w sprawie reformy polityki rybackiej - komentuje Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. W maju Komitet Regionów UE przyjął przygotowaną przez niego opinię dotyczącą opracowywanych przez Wspólnotę regulacji. - Rozbieżność interesów państw członkowskich sprawiła, że o porozumienie było bardzo trudno. Ale to, które udało się osiągnąć, stanowi krok w dobrym kierunku, otwiera pole do dalszych prac. W przypadku reformy wspólnej polityki rybackiej niezwykle ważna jest regionalizacja i o niej trzeba będzie jeszcze rozmawiać. Zresztą już w trakcie przygotowywania stanowiska Komitetu Regionów podkreślałem, że w propozycji Komisji Europejskiej dotyczącej wspólnej polityki rybackiej ta kwestia nie została jednoznacznie rozstrzygnięta.

Postanowienia Komisji Rybołówstwa Parlament Europejski zaakceptuje lub odrzuci w pierwszym kwartale 2013 roku, podczas głosowania w czasie posiedzenia plenarnego.

- Jeśli porozumienie nie zostanie osiągnięte, konieczne będą kolejne prace i uzgodnienia - ostrzegał w październiku Stevenson. - To może oznaczać, że na wprowadzenie zmian trzeba będzie czekać... następne pięć lat, aż w życie wejdą regulacje przyjęte przez nowy Parlament Europejski i Komisję Europejską.

Rybacy krytykują proponowane regulacje. Przede wszystkim ograniczenie połowów, a także zakaz odrzutów spowodują radykalny spadek rentowności kutrów - argumentują.

- Odrzut odpisywany ma być z indywidualnego limitu, a to przecież ryba, na której zarobimy dosłownie grosze - mówi Piotr Necel ze Zrzeszenia Rybaków Morskich - Organizacji Producenckiej Władysławowo. - Mało tego, bo nawet te grosze mielibyśmy oddawać na badania naukowe i wzmocnienie systemu kontroli. To nieporozumienie.

Rybacy przypominają, że kontrola połowu jest przecież finansowana z unijnego budżetu. A oni sami nie mogą narzekać na niedostatek weryfikacji.

- W basenie Morza Bałtyckiego my jesteśmy najczęściej kontrolowani - podkreśla Necel. - Trudno nie uznawać tego jako próby niszczenia naszego rybołówstwa.

Piotr Niemkiewicz, Aleksandra Dylejko