O wyzwaniach dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych w branży morskiej [VIDEO]

W czwartek, 9 stycznia, w hotelu PURO w Gdańsku odbyła się konferencja „Globalne wyzwania dotyczące redukcji emisji GHG dla żeglugi międzynarodowej i przemysłu stoczniowego”. Na zaproszenie Polskiego Rejestru Statków SA, goście ze świata nauki: rektorzy i profesorowie, a także przedstawiciele przemysłu okrętowego i stoczniowego omawiali wprowadzone przez Międzynarodową Organizację Morską (IMO) wymagania dotyczące redukcji emisji gazów cieplarnianych w żegludze, a także wyzwania stojące przed gospodarką morską, wynikające z uchwalonych przepisów.

W 2018 roku Międzynarodowa Organizacja Morska przyjęła wstępną strategię redukcji gazów cieplarnianych (GHG, ang. greenhouse gas) ze statków zawierających w sobie wizję dekarbonizacji* żeglugi (*ogólna nazwa procesów przebiegających z usuwaniem dwutlenku węgla) tak szybko, jak to możliwe w tym stuleciu oraz m.in. redukcję emisji GHG z żeglugi międzynarodowej o 50 proc. do 2050 roku w porównaniu z rokiem 2008 r.

„(…) Dzisiejsza konferencja koncentruje się na zagadnieniu, które coraz bardziej rzutuje na całą globalną gospodarkę morską, w tym działalność stoczni, armatorów, portów i całego zaplecza badawczo-rozwojowego. To właśnie wypracowanie rozwiązań mających na celu redukcję emisji GHG z żeglugi, z jednej strony przyniesie korzyści dla środowiska naturalnego, z drugiej zaś może stać się elementem przewagi konkurencyjnej dla projektantów, budowniczych i armatorów statków o najniższej emisji dwutlenku węgla. Odpowiedź polskiego przemysłu na to wyzwanie stanowić będzie w dużej mierze o pozycji polskich stoczni i zaplecza na rynku globalnym w ujęciu co najmniej kilkudziesięciu lat (…)” – napisał minister Marek Gróbarczyk w liście odczytanym przez Macieja Styczyńskiego - naczelnika Wydziału Przemysłu Okrętowego w MGMiŻŚ.

Minister Gróbarczyk w liście dodał także, że wstępna strategia wymienia kilka proponowanych środków mających na celu zmniejszenie emisji GHG, takich jak: poprawa efektywności energetycznej, poprawa operacyjnej efektywności energetycznej, wdrożenie narzędzi rynkowych czy stosowanie alternatywnych paliw o niskiej zawartości i zerowej zawartości węgla.

„Warto podkreślić, że przed wprowadzeniem jakichkolwiek wymagań technicznych czy operacyjnych, możliwość ich jednolitego wdrożenia i stosowania powinna zostać należycie przemyślana. Redukcja całkowitej rocznej emisji GHG o 50 proc. będzie wymagała szerokiego zastosowania paliw o zerowej zawartości węgla (…).”.

Pierwsza z czterech głównych sesji tematycznych konferencji dotyczyła rozwiązań niskoemisyjnych. Omawiano tematy alternatywnych paliw żeglugowych, projektowego wskaźnika efektywności energetycznej EEDI oraz hydrodynamicznych badań laboratoryjnych. Udział w niej wzięli: prof. dr hab. inż. Tadeusz Szelangiewicz - Katedra Oceanotechniki i Budowy Okrętów Akademii Morskiej w Szczecinie, dr inż. Marek Kraskowski - zastępca kierownika Ośrodka Hydromechaniki Okrętu CTO S.A., a także dr hab. inż. Wojciech Zeńczak, prof. nadzw. ZUT Katedry Inżynierii Bezpieczeństwa i Energetyki Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie.

Jak podkreślał prof. Szelangiewicz, wobec wprowadzanych obecnie przepisów dotyczących ochrony środowiska, bardzo perspektywiczne są rozwiązania takie, jak: "smarowanie" kadłuba podwodnej części statku pęcherzykami powietrza w celu zredukowania oporu; pędniki wiatrowe oraz panele fotowoltaiczne. Dodał jednak, że wszystkie te rozwiązania powodują wzrost kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych statku, więc zastosowanie konkretnego z nich musi być poprzedzone szczegółową analizą ekonomiczną.

We współczesnej produkcji okrętowej, zarówno tej realizowanej, jak i będącej dopiero w fazie projektów, prowadzony jest szereg rozwiązań z obszaru logistyki, programowania żeglugi, hydrodynamiki, maszyn, paliw i innych źródeł energii.

Podczas drugiej sesji, Krzysztof Kołwzan - kierownik Inspektoratu Maszynowo-Wyposażeniowego PRS dokonał przeglądu możliwości zmniejszenia emisji CO2 wskazując na pewne rozwiązania dotyczące konstrukcji statków, modyfikacji systemów napędowych oraz wykorzystywania nowych źródeł energii elektrycznej. Wojciech Caban - generalny projektant, StoGda Ship Design & Engineering sp. z o.o. przedstawił autorskie projekty dotyczące bateryjnego zasilania napędów promów, m.in. drogowego, dwustronnego promu hybrydowego Elektra, który zdobył międzynarodową nagrodę „Ship of the Year Award”.

Z kolei Dariusz Jaguszewski - członek zarządu Remontowa Shipbuilding SA omówił rozwiązania w zakresie innowacyjnych napędów i paliw, zastosowane na kilkunastu statkach różnych typów, m.in. offshore i promów, zbudowanych dotąd przez tę stocznię z grupy Remontowa Holding. Wsród tych jednostek są m.in. dwa proekologiczne promy pasażersko samochodowe zbudowane dla Transport for London (TfL), wyposażone w napęd hybrydowy zapewniający wiele korzyści, a przede wszystkim niższe koszty eksploatacji oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery; a także cztery promy pasażersko-samochodowe o napędzie elektrycznym zasilanym z baterii, budowane obecnie dla norweskiego armatora Norled.

W trzeciej sesji mówiono o działaniach PRS w ramach wstępnej strategii redukcji GHG IMO, zaś ostatnia posłużyła jako obszar dyskusji nad narzędziami wdrażania strategii redukcji emisji GHG.

Agnieszka Latarska

Fot. Sławomir Lewandowski, Agnieszka Latarska