„Zniszczenie rosyjskiego okrętu uważam za wielki sukces, jednakże zniszczenie brytyjskiego okrętu podwodnego mogę porównać jedynie z zatopieniem rosyjskiego krążownika pomocniczego” - napisał w jednym ze swoich rozkazów dowódca niemieckich sił morskich na Bałtyku, książę Henryk Pruski.
Zima 1915/1916 okazała się dla Brytyjczyków jeszcze trudniejsza do przetrwania niż poprzednia. Poza samotnością, musieli się zmagać z zazdrością Rosjan o ich sukcesy. Sytuacja była więc napięta. W końcu doszło do otwartego konfliktu. Czarę goryczy przelało złe, zdaniem Brytyjczyków, przygotowanie okrętów do zimy przez rosyjskich mechaników. W wyniku awantury odwołano ze stanowisk kilku oficerów z obu stron.
Flota idzie na dno
7 kwietnia 1916 roku Niemcy wprowadzili na Bałtyku system konwojów. Formowano je trzy razy w tygodniu w Libawie, Świnoujściu, przy wejściu do Zatoki Meklemburskiej i w Cieśninie Kalmarskiej. Statki zaś, które pływały samodzielnie, zaczęły być dla obrony przed atakami okrętów podwodnych, wyposażane w armaty. Szybko okazało się, że te działania stanowią najskuteczniejszą obronę przed atakami okrętów podwodnych.
W połowie maja w morze wyszły, w celach głównie rozpoznawczych, pierwsze brytyjskie okręty podwodne – E 9 i E 19. Potem z podobną misją wyruszyły na Bałtyk kolejne trzy jednostki. Chodzące w konwojach statki niemieckie, a także wywiadowczy w istocie charakter patroli Anglików, nie pozwolił im już na odniesienie tak spektakularnych sukcesów jak w roku ubiegłym. Jedynie E 18 ciężko uszkodził kontrtorpedowiec V 100. Niestety, okręt nie powrócił do bazy w Rewlu. Uznano go za utracony. Zginęło 30 marynarzy. Była to największa brytyjska strata na Bałtyku podczas pierwszej wojny światowej
Tymczasem Anglicy postanowili wzmocnić swoje siły na tym morzu. Latem 1916 roku wysłali tam następne okręty podwodne. Tym razem były to cztery małe jednostki, przystosowane do działań na wodach przybrzeżnych, o wyporności nieco ponad 300 ton, uzbrojone w dwie wyrzutnie torpedowe o nazwach: C 26, C 27, C 32, C 35.
Okręty dotarły na Bałtyk okrężną drogą. Zostały doholowane do Archangielska, skąd na barkach udały się rzekami i kanałami do Piotrogrodu (obecnie Sankt Petersburg w Rosji). Część wyposażenia i uzbrojenia wysłano jednak oddzielnie, dlatego do końca bałtyckiego sezonu żeglugowego, gotowość bojową osiągnęły tylko C 35 iC 32. W sumie więc Brytyjczycy mieli w tym czasie na Bałtyku aż 8 okrętów podwodnych.
Niestety, kampania roku 1916 nie mogła zostać uznana za sukces. Okręty angielskie odbyły 24 patrole, w trakcie których tylko czterokrotnie atakowały statki niemieckie, w efekcie zaledwie uszkadzając jeden z nich. Jednym z czynników, które zadecydowały o braku sukcesów, był fakt wyznaczania Brytyjczykom sektorów położonych z dala od szwedzkich wód terytorialnych, a więc od najbardziej uczęszczanych tras niemieckich statków. Rosjanie trzymali od nich Anglików z daleka, bo nie chcieli drażnić Szwecji, aby ta nie dołączyła do wojny po stronie Niemiec.
Rok 1917 okazał się przełomowy w historii Rosji. Państwo carów powoli zaczął opanowywać chaos. Tylko dzięki własnemu, wielkiemu wysiłkowi, Brytyjczycy zdołali przygotować swoje okręty do nowej kampanii. Jej rezultaty były jednak jeszcze słabsze niż tej z roku 1916. Okręty typu C wzięły udział w bitwie w Cieśninie Moonsundzkiej, uszkadzając pływającą bazę trałowców Indianola. Jeden z nich, C 32, został jednak 21 października, w pobliżu Parnawy, osadzony na mieliźnie i częściowo zniszczony przez załogę po ataku niemieckich kontrtorpedowców.
Sytuacja Brytyjczyków skomplikowała się jeszcze bardziej po przejęciu władzy przez bolszewików i rozpoczęciu rokowań pokojowych z Niemcami. Po zawarciu zawieszenia broni, angielskie okręty podwodne zostały przebazowane do Helsingforsu. Ich ucieczka z Bałtyku nie wchodziła w grę. I nie chodziło tutaj tylko o niemiecką blokadę. Na przedzieranie się do Wielkiej Brytanii przez całe Morze Bałtyckie nie pozwalał po prostu fatalny stan techniczny okrętów wyeksploatowanych w kilkuletniej służbie.
USD
EUR
CHF
GBP