Międzynarodowa Organizacja Morska przesunęła o rok przyjęcie globalnego systemu opłat za emisję dwutlenku węgla w transporcie morskim. Duża część państw członkowskich IMO posłuchała więc ostrzeżeń prezydenta USA Donalda Trumpa, który zagroził tym krajom sankcjami w przypadku poparcia „nowego, globalnego systemu podatkowego”.
Do takiego rozstrzygnięcia doszło pod koniec ostatniego dnia obrad 2. Nadzwyczajnej Sesji Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego MEPC/ES.2, czyli 17 października 2025 r.).
Przypomnijmy raz jeszcze – tzw. Net Zero Framework (NZF) zakłada wyznaczenie dla wszystkich statków o pojemności brutto powyżej 5000 jednostek zakresu ram emisji. Wprowadza równocześnie system kredytów i kar. Statki przekraczające limity emisji zobligowane byłyby do zakupu „modułów naprawczych”, a statki niskoemisyjne zyskałyby prawo do zdobywania i handlowania ich nadwyżkami.
Koncept zakłada, że gestorem dochodów z programu będzie Fundusz IMO zarządzający nimi w celu wspierania emisji netto, w tym wdrażania czystych paliw i wspierania krajów rozwijających się w przejściu na nowe technologie.
Jeszcze przed sesją zamierzano wdrożyć nowe regulacje począwszy od 2028 roku. Wniosek o prolongowanie terminu został złożony przez Singapur i poddany pod głosowanie przez Arabię Saudyjską. 57 krajów opowiedziało się za wnioskiem, 49 przeciw, a 21 wstrzymało się od głosu.
W istocie przełożenie terminu doraźnie zapobiegło rozłamowi w IMO.
Przeciwko NFZ, od wyboru Donalda Trumpa na fotel prezydencki, konsekwentnie protestują Stany Zjednoczone. We wspólnym oświadczeniu sygnowanym przez sekretarza stanu Marco Rubio, sekretarza energii Chrisa Wrighta oraz transportu Seana Duffy’ego opublikowanym 10 października stwierdzono:
Administracja jednoznacznie odrzuca tę propozycję Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) i nie będzie tolerować żadnych działań, które zwiększają koszty dla naszych obywateli, dostawców energii, firm żeglugowych i ich klientów, a także turystów. Skutki ekonomiczne tego środka [czyli NZF] mogą być katastrofalne, a niektóre szacunki przewidują wzrost globalnych kosztów żeglugi nawet o 10 proc. lub więcej.
Zwracamy się do Państwa z prośbą o przyłączenie się do nas w odrzuceniu NZF na październikowym spotkaniu i o wspólną pracę na rzecz naszego wspólnego bezpieczeństwa gospodarczego i energetycznego.
NZF stwarza poważne ryzyko dla światowej gospodarki i naraża nie tylko Amerykanów, ale wszystkie państwa członkowskie IMO na nieautoryzowany, globalny system podatkowy, który nakłada regresywne kary finansowe […].
Stany Zjednoczone rozważają podjęcie następujących działań przeciwko państwom, popierającym globalny podatek węglowy, nakładany na amerykańskich konsumentów:
- wdrożenie dochodzeń i działań mających na celu zwalczanie praktyk antykonkurencyjnych stosowanych przez niektóre państwa bandery oraz potencjalne blokowanie statków zarejestrowanych w tych państwach w portach USA;
- wprowadzenie ograniczeń wizowych, w tym zwiększenie opłat i procedur, obowiązkowe ponowne wymogi dotyczące rozmów kwalifikacyjnych i/lub zmiany kwot wiz C-1/D dla członków załóg statków morskich [zarejestrowanych w tych państwach];
- nakładanie kar handlowych wynikających z kontraktów rządu USA, obejmujących nowe statki handlowe, terminale skroplonego gazu ziemnego oraz infrastrukturę i/lub innych kar finansowych na statki pływające pod banderą państw wspierających [sprzyjających, literalnie: to favour] NZF;
- nakładanie dodatkowych opłat portowych na statki będące własnością krajów wspierających NFZ, obsługiwane przez te kraje lub pływające pod ich banderą; oraz
- rozważane są m.in. sankcje wobec urzędników sponsorujących politykę klimatyczną prowadzoną przez aktywistów, która obciążałaby amerykańskich konsumentów.
Stany Zjednoczone będą dążyć do nałożenia tych środków na kraje, które sponsorują ten neokolonialny eksport globalnych regulacji klimatycznych pod przewodnictwem Europy. Będziemy walczyć o ochronę naszych interesów gospodarczych, obciążając kosztami kraje, które poprą NZF. Nasi koledzy z IMO powinni być o tym powiadomieni.
Jak widać po rezultacie londyńskiego spotkania IMO, powyższe oświadczenie USA zadziałało...
Krzysztof Kubiak
USD
EUR
CHF
GBP