Emerytura pomostowa - nie dla każdego rybaka!

Powyższe potwierdza również ustawodawca wskazując w uzasadnieniu do projektu ustawy o emeryturach pomostowych : "Należy podkreślić, że w projektowanej ustawie zostały określone rodzaje prac, a nie stanowiska pracy, ponieważ pracownicy wykonujący taki sam zawód w różnych zakładach pracy mogą wykonywać prace o różnej intensywności i w różnych warunkach środowiska. Z tego powodu dotychczasowa metodologia określania zawodu lub stanowiska pracy nie powinna stanowić podstawy zaliczenia do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Nowe wykazy rodzajów prac zastąpiły opracowane ponad 25 lat temu wykazy stanowisk pracy, które w związku z postępem technologicznym i zmianami w gospodarce stały się nieaktualne."

Mając na uwadze powyższe nie sposób zgodzić się z przywołaną w części orzeczeń sądów interpretacją Urzędu Morskiego w Słupsku wyrażoną w piśmie z dnia 13 grudnia 2011 r., zgodnie z którą "stanowiska mechanik i motorzysta kutrowy" w żadnym względzie nie mogą być utożsamiane ze stanowiskiem "rybaka", wykonującego swoje czynności na zewnątrz".

Przedstawione stanowisko Urzędu Morskiego w Słupsku budzi wątpliwości tym bardziej, iż jak wiadomo do prawidłowego funkcjonowania kutra potrzebni są rybacy o różnych specjalnościach, którzy w swoim zakresie obowiązków wykonują wszystkie czynności określone na stanowisku rybaka bez względu na swoją specjalność w trakcie wypłynięcia kutra w morze wykonują prace równorzędne jak rybak pokładowy zatrudniony na stanowisku rybaka. Jest to praca specyficzna i zależna od odległości łowiska oraz zasobu ryb w morzu . Ze względu na wysokie koszty eksploatacji, kuter rybacki wypływający w morze przebywa na nim nieprzerwalnie od jednej do kilku dób. W trakcie pobytu na morzu zarówno rybak pokładowy zatrudniony na stanowisku rybaka jak i pozostali rybacy, w tym rybak - motorzysta czy rybak - mechanik, w sposób ciągły i nieprzerwalny wykonują czynności mające na celu przygotowanie wszystkich niezbędnych urządzeń i sieci do połowu ryb i bezpiecznego pływania dokonując jednocześnie połowu ryb. Wykonują oni zatem pracę zakwalifikowaną przez ustawodawcę do katalogu prac w szczególnych warunkach rozumianych, zgodnie z art. 3 ust. 1 ww. ustawy, jako prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku.

Mając na uwadze powyższe zwracam się do Pana Prezesa z zapytaniem czy rzeczywiście Zakład Ubezpieczeń Społecznych stosuje interpretacje przedstawioną przez Urząd Morski w Słupsku?

W Ocenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest to interpretacja krzywdząca rybaków zatrudnionych na statku rybackim, bowiem w przypadku floty połowowej każdy członek załogi statku rybackiego jest rybakiem wykonującym czynności związane z zawodem rybaka na pokładzie statku rybackiego, tj. w rzeczywistości wykonuje "prace rybaków morskich", o których mowa w załączniku nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. "

Warto również dodać, że problemem rybaków, którzy mają kłopoty z uzyskanie emerytury pomostowej zajął się poseł Czesław Hoc z Kołobrzegu. Hoc skierował już sprawę do Ministra Pracy. Wiadomo, że problemem ma się zająć również Rzecznik Praw Obywatelskich. Jak udało się nam ustalić, problem dotyczy już ponad 200 rybaków.

Tekst i fot: Hubert Bierndgarski