FORUM OKRĘTOWE wzywa do stworzenia polityki integracyjnej zatrudnianych w Polsce cudzoziemców

25 września br. na posiedzeniu Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Gdańsku dyskutowano nad skutkami społecznymi trendów demograficznych w województwie pomorskim. Jednym z wątków był zmieniający się rynek pracy i rosnący w nim udział cudzoziemców.

Według zaprezentowanych w trakcie spotkania przez Wojewódzki Urząd Pracy danych w oparciu o badania GUS, w województwie pomorskim na 934 tys. zatrudnionych, blisko 82 tys. to cudzoziemcy. Udział ten systematycznie rośnie.

Uczestniczący w posiedzeniu Związek Pracodawców FORUM OKRĘTOWE zwrócił uwagę, że biorąc pod uwagę zapaść demograficzną naszego kraju, jaką obserwujemy – a której jak dotąd biernie przyglądają się władze centralne w Warszawie – udział obcokrajowców w zatrudnieniu w naszym regionie będzie miał charakter trwały, dlatego powinniśmy się dobrze przygotować do związanych z tym wyzwań.

W tym kontekście FORUM OKRĘTOWE podkreśliło konieczność pilnego stworzenia i wdrożenia polityki integracyjnej przybywających do nas legalnie pracowników z innych krajów. Brak takiej polityki to proszenie się o problemy i patologie, jakie obserwujemy w wielu krajach Unii Europejskiej. Powinniśmy być mądrzejsi i nie popełniać ich błędów.

FORUM OKRĘTOWE podkreśliło, że trzonem tej integracji są dwa elementy: nauka języka polskiego, bez której nie można rozpocząć jakiekolwiek procesu asymilacyjnego, oraz przystosowanie zawodowem, będące fundamentem budowy stabilnego życia i stopniowej integracji.

Jedną z barier pełniejszego wykorzystania kwalifikacji pracowników sprowadzanych z zagranicy są problemy komunikacyjne związane z brakiem podstawowej znajomości języka polskiego. Dlatego należy wprowadzić system kilkumiesięcznych kursów języka polskiego – również wykorzystując do tego nowoczesne technologie, w tym Sztuczną Inteligencję. Dzięki temu przybysze nabędą podstawowe umiejętności w tym zakresie, które później będą rozwijane w miejscu pracy i życiu codziennym. Bez zaoferowania im takich podstaw językowych, proces dalszej nauki języka polskiego i asymilacji w naszej społeczności nie będzie mógł się rozpocząć.

FORUM OKRĘTOWE podkreśliło, że przyznawanie obywatelstwa polskiego – oprócz zaostrzenia wymagań, nad którymi obecnie prowadzone są prace legislacyjne – powinno być warunkowane zdaniem egzaminu z języka polskiego, przynajmniej w zakresie podstawowym. Konieczność zdania egzaminu językowego stanowiłaby dodatkową motywacją do jego przyswojenia. Wymaganie znajomości języka polskiego powinno być również stosowane przy przedłużaniu pobytu w Polsce ze względu na wykonywaną pracę, powyżej określonego czasu, np. pięciu lat.

FORUM OKRĘTOWE zwróciło się z apelem do Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Gdańsku o przygotowanie wniosku do rządu RP o pilne stworzenie i wdrożenie polityki integracyjnej dla przybywających do Polski legalnie i pracujących u nas przybyszów z innych krajów.

Polak stworzył skuteczną politykę integracyjną

FORUM OKRĘTOWE podkreśliło, że tworząc politykę integracyjną osiedlających się w Polsce cudzoziemców, możemy wykorzystać dorobek naukowy i organizacyjny twórcy uznanej za jedną z najskuteczniejszych na świecie polityk integracyjnych, nieżyjącego już, śp. prof. Jerzego Zubrzyckiego. Stworzył on teoretyczne podstawy i współpracował przy wdrożeniu zasad polityki społecznej określanej jako „australijska wielokulturowość” przez wszystkie rządy tego kraju - niezależnie od tego, która partia była przy władzy.

W swojej przełomowej pracy naukowej „Multiculturalism for All Australians”, znany na świecie polski socjolog przedstawił teoretyczne podstawy integracji, która szanuje różnorodność, ale jednocześnie silnie promuje jej model oparty o wspólne wartości cywilizacyjne i społeczne.

Jego dorobek badawczo-naukowy miał bezpośredni wpływ na politykę rządu Australii, która ukształtowała wielokulturowość tego kraju – znacznie różniącą się od tej w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Niemczech, czy we Francji, których polityka (lub jej brak) w tym zakresie powoduje wiele społecznych patologii, obserwowanych na co dzień w przekazach medialnych, a często doświadczanych przez nas osobiście, w trakcie wizyt w tych krajach.

Prof. Zubrzycki był doradcą trzech australijskich premierów: Edwarda Gough Whitlama, Malcolma Frasera i Johna Howarda w sprawach polityki imigracyjnej. Był (i nadal jest) powszechnie określany mianem „ojca polityki wielokulturowości Australii”. Stworzył system, dzięki któremu ludzie z różnych kultur mogą żyć i integrować się w harmonii, pomimo dzielących ich różnic. Opisując jego specyfikę, prof. Jan Pakulski z Tasmanii pisał:

„Wszystko to nadaje wielokulturowości australijskiej specyficznego charakteru. Można powiedzieć, że wielokulturowość australijska ma charakter integracyjny - łączy raczej, niż dzieli - i że jest ona powszechnie widziana jako „cecha narodowa”, wspólna dla prawie wszystkich członków społeczności.

Pomimo stosunkowo długiej kariery (wielokulturowość australijska datuje się od 1977 r.), wielokulturowość jest często wypaczana, a przynajmniej błędnie interpretowana. Tak więc pluralizm wielokulturowy ma wyraźne granice - o czym często zapominają jego krytycy.

Obowiązuje nas Australijczyków jeden system prawny, jedna interpretacja sprawiedliwości, jeden wspólny system demokracji parlamentarnej, jedna „nadrzędna” tożsamość narodowa i patriotyzm, jeden kodeks obowiązków społecznych i jeden język urzędowy. Stąd nacisk na przymiotnik „integracyjna”, który często towarzyszy słowu „wielokulturowość”.

W australijskiej wielokulturowości integracyjnej nie ma miejsca na „pluralizm prawny” (np. elementy praw religijnych, takich jak szariat), nie ma tolerancji dla etnicznej segmentacji czy apartheidu, nie mówiąc o etno-terytorialnej autonomii. Wielokulturowość odrzuca wszelkie formy dyskryminacji, łącznie z dyskryminacją kobiet, nawet wtedy, gdy taką dyskryminację przedstawia się jako „święte i odwieczne tradycje”.

Życie polskiego ojca polityki wielokulturowości Australii

Prof. Jerzy Zubrzycki urodził się 12 stycznia 1920 roku w krakowskiej rodzinie ziemiańskiej. Jego kolegą szkolnym w Krakowie był Karol Wojtyła, przyszły Papież Jan Paweł II. Ta znajomość zaowocowała długoletnią przyjaźnią i współpracą.

Po ukończeniu podchorążówki w Grudziądzu, wziął udział w walce z Niemcami w składzie 8 pułku Ułanów księcia Józefa Poniatowskiego w trakcie kampanii wrześniowej, podczas której – po kilku krwawych bitwach - dostał się do niewoli. Po ucieczce z transportu jeńców wojennych, uczestniczył w organizowaniu Polski Podziemnej. Jako kurier podziemia przedostał się do Anglii, działał w brytyjskim wywiadzie i nadzorował przerzucanie Cichociemnych do Polskich. W 1944 r. koordynował loty alianckie nad powstańczą Warszawą.

Grupa instruktorów formacji „cichociemnych”. Podporucznik Jerzy Zubrzycki – czwarty od lewej. Fot.: Wikimedia Commons/Narodowe Archiwum Cyfrowe/domena publiczna

Po wojnie prof. Jerzy Zubrzycki pozostał w Wielkiej Brytanii. Tam założył rodzinę i rozpoczął studia oraz karierę naukową. Do Australii przybył w roku 1955. Wykładał socjologię na Australijskim Uniwersytecie Narodowym w Canberrze, a w 1970 roku założył i zorganizował wydział socjologii na tej uczelni. Kierował nim aż do przejścia na emeryturę w roku 1986.

Przewodniczył „Australian Ethnic Council”. Był członkiem Papieskiej Akademii Nauk Społecznych, do której zaproszony został w 1994 roku przez Jana Pawła II, gdzie współkształtował doktrynę społeczną Kościoła Katolickiego.

Odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych (1939), Orderem Imperium Brytyjskiego (1945), Orderem Australii (1984) i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1991). Zmarł 20 maja 2009 roku w Canberrze.

Oczywiście, rozwiązań społecznych prof. Zubrzyckiego nie można przenosić automatycznie na polski grunt, gdyż różnice pomiędzy dwoma narodami – polskim i australijskim, uwarunkowania społeczne jakie w nich panują i wyzwania z którymi się mierzą, są różne. Niewątpliwie jednak możemy wiele czerpać z myśli polskiego socjologa światowego formatu - autora systemu, dzięki któremu ludzie z różnych krajów i kultur mogą żyć, pracować i integrować się w harmonii, pomimo dzielących ich różnic.

Więcej w artykule, do którego link poniżej:

Biuletyn Migracyjny - australijski program wielokulturowości