Realizowane w Porcie Gdańsk inwestycje niemal dwuipółkrotnie zwiększą w ciągu trzech najbliższych lat jego możliwości przeładunkowe.
Będzie to port ze zróżnicowanymi terminalami towarowymi, od tradycyjnych masowych, sypkich, przez paliwa płynne, po towary drobnicowe, szczególnie te przewożone w kontenerach. Właśnie te ostatnie mają największy potencjał rozwoju.
Jeszcze 10 lat temu drobnica stanowiła 10-proc. udział w łącznych przeładunkach Portu Gdańsk (21,3 mln t w 2003 r.). W 2013 roku - rekordowym dla portu pod względem wolumenu obrotów (prawie 30,3 mln ton) - udział drobnicy wzrósł do prawie do 35 proc. i już niewiele ustępował, rosnącym także, ale wolniej, przeładunkom paliw płynnych - nieco ponad 36 proc.
W ocenie Zarządu Morskiego Portu Gdańsk, rekordowy wynik przeładunków w ub. r. jest efektem wzrostu obrotów: węgla (z 1,9 mln t w 2012 do 4,6 mln t w ub.r.), paliw płynnych (odpowiednio: 10,7 mln t i 11,1 mln) oraz doskonale funkcjonującego serwisu przewozów towarów w kontenerach AE10 na linii z Daleki Wschód - Gdańsk (wzrost z ok. 0,9 mln TEU do 1,2 mln TEU, czyli do ok. 10 mln ton).
W efekcie, wartość przeładowanych w 2013 roku w Gdańsku towarów przekroczyła 160 mld złotych. Ponieważ wartość eksportu i importu polskiej gospodarki wyniosła 1286,8 mld zł, można w uproszczeniu powiedzieć (pomijając transhipment towarów z Gdańska, choć zarazem uwzględniając import ropy i gazu rurociągami), że port w Gdańsku miał 12,4 proc. udział w jego obsłudze.
Dobre ubiegłoroczne wyniki były możliwe nie tylko dzięki poprawie koniunktury gospodarczej, ale i realizowanym inwestycjom w samym porcie (8 zadań) i bezpośrednim otoczeniu (4), zakładającym rozbudowę jego potencjału, dostępności, a także spełniającym założenia polityki bezpieczeństwa energetycznego państwa.
Ich łączna wartość sięga prawie 3 mld zł. Środki wykłada: Zarząd Morskiego Portu Gdańsk, budżet państwa, UE, ale gros - prywatni inwestorzy, dzierżawiący tereny w porcie pod terminale, magazyny i place składowe.
W ub. roku zakończono dwie inwestycje
W końcu listopada oddano do użytku Terminal Przeładunkowy Towarów Masowych Sypkich (koszt: 170 mln zł), którego właścicielem jest belgijska spółka Sea Invest. Powstał nowoczesny port w porcie, zdolny przyjmować największe statki mogące wpływać na Morze Bałtyckie. Jednym z obsługiwanych ładunków będzie węgiel, importowany drogą morską. Planowana roczna zdolność przeładunkowa to 6 mln ton.
Rozpoczął też już pracę Terminal Masowy GBT, inwestycja spółek GBT oraz Copenhagen Merchants (koszt - 40 mln zł). Koncentruje się on na przeładunku masowych towarów rolnych, głównie zbóż i śrut. Szacunkowa roczna przepustowość ma sięgać 330 tys. ton.
W tym roku planowane jest zakończenie dwóch zadań. Po pierwsze, powiększony będzie Terminal Paliw Płynnych, inwestycja PPPP Naftoport (wartość - 55 mln zł). Powstanie stanowisko przeładunkowe T1 do obsługi produktów pochodzenia naftowego.
Po drugie, zbudowany zostanie Terminal Ładunków Mrożonych, inwestycja realizowana przez Północnoatlantycką Organizację Producentów (60 mln zł). Jej celem jest powstanie dużej chłodni - zamrażalni dla składowania ryb na terenie Wolnego Obszaru Celnego, zdolnej przechowywać do 24 tys. ton surowca. Prace dobiegły końca, obecnie trwa proces schładzania obiektu.
Największe zwiększenie zdolności przeładunkowych portu Gdańsk spodziewane jest po realizacji czterech kolejnych inwestycji, które zostaną zakończone w przyszłym roku lub w 2016 r.
W przyszłym roku port będzie mógł przyjmować więcej ropy naftowej, wraz z końcem budowy Bazy Składowania Ropy i Produktów Naftowych PERN. Inwestycję realizuje PERN Przyjaźń kosztem 700 mln zł. Na powierzchni 28 ha budowane są 24 zbiorniki na ropę i produkty ropopochodne o pojemności ok. 700 tys. m3 - z infrastrukturą techniczną, torami, bocznicą kolejową, rurociągami i budynkami. Baza magazynowa połączona będzie rurociągiem z istniejącym terminalem naftowym. Układ umożliwi obsługę kilku rodzajów produktów: różnych gatunków ropy naftowej, oleju napędowego, benzyn, benzyn lotniczych i produktów chemicznych.
Jeszcze większą co do skali inwestycję realizuje właściciel Głębokowodnego Terminala Kontenerowego (DCT). Szacunkowa jej wartość przekroczy 1 050 mln zł. Na 27 ha terenów portowych powstanie drugi terminal kontenerowy, który zwiększy zdolności przeładunkowe DCT z ponad 1,3 mln TEU (ładunków w kontenerach 20. stopowych) do 4 mln TEU rocznie. W wymiarze wagowym, będzie on w stanie przeładować ponad 30 mln ton towarów, czyli tyle, ile cały port Gdańsk w ub. r.
Zakres tej inwestycji obejmuje m.in. budowę 600-metrowego odcinka nabrzeża umożliwiającego obsługę największych kontenerowców świata oraz instalację nowoczesnych urządzeń przeładunkowych tj. siedmiu dźwigów klasy Super-Post-Panamax o wysięgu 25 rzędów kontenerów każdy. Planowane zakończenie inwestycji nastąpi w 2016 r.
W ciągu dwóch lat mają ponadto zostać zakończone dwie inne inwestycje
Powstanie Głębokowodny Terminal Uniwersalny, przy południowej stronie Pirsu Rudowego, w tym do przeładunku towarów pochodzenia roślinnego (wartość minimum 300 mln zł). W postępowaniu przetargowym ZMPG, najkorzystniejszą ofertę złożyła spółka OT Logistics. Trwają prace koncepcyjne oraz negocjacje warunków trzydziestoletniej umowy dzierżawy.
Rozbudowany też zostanie, kosztem 36 mln zł, intermodalny Gdański Terminal Kontenerowy (GTK) w rejonie Nabrzeża Szczecińskiego, co zwiększy jego zdolności przeładunkowe do 120 tys. TEU (obecnie 80 tys. TEU).
Port Gdańsk czeka na realizację inwestycji w jego otoczeniu, głównie drogowych i kolejowych. Trwa budowa Trasy Słowackiego pomiędzy portem lotniczym im. Lecha Wałęsy a Portem Gdańsk.
Nadal nie ruszyły natomiast prace modernizacji linii kolejowej do Portu Gdańsk, w tym budowy na pewnych odcinkach dwu torów i budowa nowego mostu kolejowego nad Martwą Wisłą. Jeżeli prace nadal będą się opóźniać (miały ruszyć w 2011 r.), większe zdolności przeładunkowe portu nie będą wykorzystane, bowiem zostanie zablokowany nieodebranymi towarami.
USD
EUR
CHF
GBP