Nawiązując do wcześniejszej publikacji z dnia 15.04.2014 roku „Dlaczego pomorskie organy podatkowe usiłują bezzasadnie odmawiać polskim marynarzom pracującym dla norweskich armatorów ulgi abolicyjnej?” należy wskazać, iż sytuacja polskich marynarzy wykonujących pracę najemną na statkach eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej przez armatorów norweskich, którzy złożyli wnioski w zakresie ograniczenia poboru zaliczek w roku 2014 uległa pewnej zmianie.
Wstęp
Niestety na dzień dzisiejszy Ministerstwo Finansów w dalszym ciągu nie wydało żadnych wytycznych izbom skarbowym w zakresie rozpatrywania ww. wniosków. Powyższa sytuacja prowadzi do niepokojącej praktyki niektórych organów podatkowych, które w dalszym ciągu bezzasadnie przewlekają postępowanie w tych sprawach np. US w Pucku (terminy załatwienia sprawy do połowy czerwca 2014), US w Sopocie. Kancelaria w połowie kwietnia bieżącego roku wysłała sygnalizacje do Prezesa Rady Ministrów, Ministra Finansów oraz Rzecznika Praw Obywatelskich w tym zakresie, które pozostały bez odpowiedzi. Ponadto, złożono skargi na Naczelników Urzędów Skarbowych na Pomorzu do Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku. Skargi te również pozostały na dzień dzisiejszy bez odpowiedzi.
Na szczęście dla podatników niektóre organy podatkowe na Pomorzu zaczęły wydawać pozytywne decyzje w zakresie ograniczenia poboru zaliczek (np. US w Wejherowie, II US w Gdyni, US w Kartuzach). Na dzień dzisiejszy Kancelaria jest w posiadaniu kilkunastu pozytywnych decyzji w zakresie ograniczenia poboru zaliczek za rok 2014 w odniesieniu do polskich marynarzy z rejonu Pomorza pracujących u norweskich armatorów.
Niestety niektóre organy podatkowe na Pomorzu, w tych samych stanach faktycznych, w których wydano już pozytywne decyzje w innych rejonach Polski lub na Pomorza, w dalszym ciągu bezzasadnie wydają negatywne decyzji w ww. zakresie np. US w Pruszczu Gdańskim i I US w Gdyni.
Niepokojące są również informacje, z których wynika, iż m.in. US we Wrocławiu, US w Jeleniej Górze i US w Ciechanowie wydały decyzje w zakresie odmowy ograniczenia poboru zaliczek w roku 2014 osobom zatrudnionym u armatorów norweskich.Kancelaria wniosła odwołania od ww. decyzji informując zarazem Ministerstwo Finansów o tych nieprawidłowych i niejednolitych praktykach polskich organów podatkowych.
Odmowna decyzja w zakresie ograniczenia poboru zaliczek
Podkreślić należy, iż decyzja w zakresie odmowy ograniczenia poboru zaliczek w odniesieniu do polskich marynarzy pracujących na rzecz norweskich armatorów w 2014 roku rodzi daleko dalej idące skutki podatkowe dla marynarzyniż tylko pojawienie się obowiązku opłacania zaliczek na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce w roku 2014. Z reguły urzędy skarbowe, tak jak w przypadku I US w Gdyni lub US we Wrocławiu,bezzasadnie odmawiają marynarzowi ulgi abolicyjnej w przypadku jego zatrudnienia w wyżej omawianym modelu, co prowadzi do następujących skutków podatkowych dla marynarza, który nie zaskarżyłby takiej decyzji:
a) marynarz nie mając prawa do ww. ulgi nie jest w stanie uprawdopodobnić niewspółmierności zaliczek na PITw odniesieniu do faktycznego obciążenia podatkowego w Polsce za rok 2014, bowiem tracąc prawo do ulgi abolicyjnejpodatnik musiałby ten podatek w całości uregulować w Polsce. Takie błędne stawisko niektórych organów podatkowych prowadzi do wniosku, że marynarz zatrudniony u norweskiego armatora w ww. modelu w roku 2014 powinien opłacać w Polsce podatek na podobnej zasadzie jak w przypadku pracy pod banderą NIS w latach 2011-2013 u norweskiego armatora – taka interpretacja jest oczywiście wadliwa;
b) w przypadku opłacania zaliczek na poczet PIT w roku 2014, marynarz rozliczając się w Polsce za rok 2014 (do 30.04.2015 roku) będzie miał bardzo duże problemy ze skorzystaniem z ulgi abolicyjnej, gdyż organ podatkowy, który wydał już negatywną decyzję w zakresie ograniczenia poboru zaliczek z pewnością odmówi mu zwrotu ww. zaliczek, bowiem zgodnie ze stanowiskiem tego organu podatkowego ulga abolicyjna nie należy się marynarzowi. W takiej sytuacji marynarz będzie musiał podjąć dalsze kroki prawne w celu uzyskania zwrotu nienależnie wpłaconego podatku, co może prowadzić do zamrożenia ww. środków pieniężnych nawet na kilka lat.
Doręczenie decyzji odmawiających ograniczenia poboru zaliczek i skutki podatkowe wynikające z tego faktu dla marynarza
Organ podatkowy doręczy marynarzowi decyzję podatkowąza pokwitowaniem przez pocztę, swoich pracowników lub przez osoby uprawnionena podstawie odrębnych przepisów.Obecnie istnieje także możliwość doręczania decyzji (z wyjątkiem zaświadczeń) za pomocą środków komunikacji elektronicznej, jeżeli marynarz wniósł o zastosowanie takiego sposobu doręczania albo wyraził na to zgodę. Uwagi wymaga fakt, iż decyzjew toku postępowania podatkowego doręcza się stronie (podatnikowi), a gdy podatnik działa przez przedstawiciela – temu przedstawicielowi. Jednak jeżeli podatnik ustanowił pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi.Ustanowienie ww. pełnomocnika następuje w oparciu o udzielenie pełnomocnictwa w zwykłej formie pisemnej lub zgłoszenie ustne do protokołu. Organ podatkowy jest w takiej sytuacji zobligowany do doręczania decyzji pełnomocnikowi, którego nie może pominąć doręczając decyzję podatkową. Warto również zwrócić uwagę, iż przepisy ordynacji podatkowej narzucają na podatników (marynarzy)obowiązek ustanowienia pełnomocnika do spraw doręczeń, jeżeli podatnik wyjeżdża za granicę na okres co najmniej 2 miesięcy.
Ustanowienie pełnomocnika do spraw doręczeń zgłaszane jest organowi podatkowemu właściwemu w danej sprawie (z reguły przez miejsce zamieszkania marynarza). Natomiast w razie niedopełnienia obowiązków ustanowienia takiego pełnomocnika i ww. poinformowania o tym właściwego organu podatkowego, decyzję uważa się za doręczonąpod dotychczasowym adresem podatnika.
W razie niemożności doręczenia decyzji we wskazany wyżej sposób:
- poczta przechowuje decyzję przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej – w przypadku doręczania decyzji przez pocztę;
- decyzję składa się na okres 14 dni w urzędzie gminy (miasta) – w przypadku doręczania decyzji przez pracownika organu podatkowego lub przez inną upoważnioną osobę.
O fakcie pozostawania decyzji w którymś z tych miejsc dwukrotnie zawiadamia się adresata (podatnika). Powtórne zawiadomienie następuje w razie niepodjęcia decyzji w terminie 7 dni. Zawiadomienie to umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresataW tym przypadku doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego (14) dnia, a decyzję pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia.
Od daty doręczenia decyzji w zakresie odmowy ograniczenia poboru zaliczek marynarz ma 14 dni na odwołanie się od tej decyzji do właściwego Dyrektora Izby Skarbowej, co powinien uczynić. Przez wzgląd na poziom skomplikowania argumentacji podnoszonych przez organy podatkowe w ww. decyzjach negatywnych oraz mając na uwadze fakt, iż organy podatkowe w wielu przypadkach wydając decyzję odmawiając ograniczenia poboru zaliczek naruszają przepisy postępowania podatkowego, marynarz powinien rozważyć wniesienie ww. odwołania z pomocą pełnomocnika profesjonalnego.W przypadku, gdy decyzja w zakresie odmowy ograniczenia poboru zaliczek za rok 2014 zostanie odebrana pod nieobecność marynarza należy niezwłocznie podjąć działania zmierzające do jej zaskarżenia, gdyż jak wskazano powyżej podatnik ma 14 dni na jej zaskarżenie od daty doręczenia decyzji, a fakt przebywania poza granicami kraju niestety nie wstrzymuje biegu ww. terminu. Po upływie ww. terminu decyzja uprawomocnia się.
Wnioski
Po raz kolejny należy podkreślić, iż brak reakcji ze strony marynarzy na ewentualne dalsze negatywne decyzje ze strony organów podatkowych w zakresie odmowy ograniczenia poboru zaliczek może doprowadzido sytuacji, w której przepisy tego samego prawa podatkowego będą zupełnie inaczej stosowane przez organy podatkowe oddalone od siebie o zaledwie kilka kilometrów. Przykładowo marynarze zamieszkujący w Gdyni, którzy przynależą do II US w Gdyni są zwalniani z obowiązku opłacania zaliczek w 2014 roku i zgodnie ze stanowiskiem organu podatkowego mają prawo do ulgi abolicyjnej w przypadku zatrudnienia na statkach morskich eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej przez norweskich armatorów, a z kolei marynarze, którzy przynależą do I US w Gdyni, zgodnie ze stanowiskiem tego Urzędu Skarbowego, będą nie tylko zobligowani do opłacania zaliczek na poczet podatku, ale przez wzgląd na stanowisko organu podatkowego odmawiające im ulgi abolicyjnej będą musieli opodatkować w Polsce dochody z ww. źródeł. Taka sytuacja jest o tyle kuriozalna, że w wielu przypadkach marynarze pracujący u tych samych armatorów, na tych samych statkach, i w tym samym modelu zatrudnienia mogą być, w zależności od miejsca zamieszkania na terenie Polski, albo zwolnieni albo opodatkowani w oparciu o te same przepisy, ale rozbieżne ich interpretacje dokonane przez organy podatkowe. Takie praktyki organów podatkowych naruszają podstawowe zasady konstytucyjne i powinny być m.in. przedmiotem niezwłocznej weryfikacji prawidłowości działań organów podatkowych na terenie całej Polski przez Ministerstwo Finansów. Na tym etapie w dalszym ciągu rekomenduje się, aby każdy marynarz, który otrzyma negatywną dla siebie decyzję w zakresie ograniczenia poboru zaliczek niezwłocznie ją zaskarżył, gdyż w innym przypadku może być zmuszony płacić podatki w Polsce pracując u norweskiego armatora na statkach eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej, które będą zarejestrowane pod banderami innymi niż NOR. Uwagi wymaga również fakt, iż te same przepisy, jeśli nie dojdzie do zmiany w przepisach prawa dotyczących ograniczenia poboru zaliczek lub ulgi abolicyjnej, będą obowiązywały w 2015 roku marynarzy zatrudnionych u armatorów singapurskich, dlatego tak ważne jest usunięcie z obrotu prawnego wszelkich wadliwych decyzji w zakresie odmowy ograniczenia poboru zaliczek.
http://www.kancelaria-gdynia.eu
Autor jest radcą prawnym w Kancelarii Radcy Prawnego Legal Consulting - Mateusz Romowicz.