Plany rewitalizacji śródlądowych dróg wodnych do 2020 roku

W Bydgoszczy i Toruniu w dniach 19 i 20 września odbywa się Konwent Marszałków Województw. Jednym z wiodących tematów obrad jest transport wodny śródlądowy. W czwartek podczas obrad w Bydgoszczy prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej Witold Sumisławski przedstawił koncepcję działań KZGW w zakresie rewitalizacji i modernizacji śródlądowych dróg wodnych w latach 2014-20. Okres jest naturalnie nieprzypadkowy – ma bowiem ścisły związek z ubieganiem się o środki pomocowe z UE w ramach nowej perspektywy finansowej.

Działania KZGW w zakresie dróg śródlądowych podzielone zostały – biorąc pod uwagę źródła finansowania – na trzy segmenty: ochronę przeciwpowodziową (środki PO IiŚ, działanie 3), transport wodny (PO IiŚ, działanie 7) oraz turystykę wodną (RPO).

W ramach działań związanych z ochroną przeciwpowodziową zaplanowane są 2 działania:
1. „Zabezpieczenie koryta wielkiej wody rzeki Wisły na odcinku pozażuławskim w kontekście ochrony przeciwpowodziowej” (polegać będzie na odbudowie ponad 50% budowli regulacyjnych, głównie na odcinku Wisły od km 684 do km 847);
2. „Prace modernizacyjne na Odrze swobodnie płynącej w celu zapewnienia zimowego lodołamania” (celem jest przede wszystkim wzrost ochrona przeciwpowodziowa pogranicza polsko-niemieckiego, a przy okazji – także poprawa warunków żeglugowych).

W ramach działań związanych z transportem wodnym zaplanowano następujące projekty, o łącznej wartości ok. 3 mld zł. Na Wiśle zaplanowano:
• Na odcinku Oświęcim – Kraków: poprawę stanu technicznego stopni wodnych Dwory, Smolice, Łączany, Kościuszko, Dąbie, Przewóz; udrożnienie szlaku żeglownego, modernizację i remont umocnień brzegowych;
• Budowę stopnia wodnego Niepołomice.

Na Nogacie, Szkarpawej i Martwej Wiśle zaplanowano:
• Modernizację śluz Gdańska Głowa (Szkarpawa), Przegalina (Martwa Wisła), Biała Góra, Szonowo, Rakowiec i Michałowo (Nogat)
• Oznakowanie szlaków.

Na ciągach wodnych stanowiących połączenie Wisły z Odrą zrealizowane mają być następujące inwestycje:
• Na Warcie i Noteci swobodnie płynącej zaplanowano roboty regulacyjne i odbudowę budowli regulacyjnych;
• Na Noteci dolnej (odcinku skanalizowanym) zaplanowano modernizację 14 śluz i 16 jazów oraz rewitalizację szlaku;
• Na Kanale Bydgoskim zaplanowano rewitalizację szlaku oraz modernizację śluz Okole, Czyżkówko, Prądy, Osowa Góra, Józefinki, Nakło Wschód i jazu Józefinki;
• W Bydgoskim Węźle Wodnym zaplanowano przebudowę obiektów: śluza Miejska, jazów Farny, Ulgowy, Czersko Polskie, a także trwałe zabezpieczenie śluzy Brdyujście;
• Na skanalizowanym odcinku Brdy zaplanowano poprawę parametrów żeglugowych;

Na Odrzańskiej Drodze Wodnej przeprowadzone mają być w latach 2014-20 następujące działania:
• Na Kanale Gliwickim zaplanowano rewitalizację szlaku i ubezpieczeń brzegowych, śluz Sławięcice i Nowa Wieś, a także innej infrastruktury związanej z funkcjonowaniem Kanału;
• Na Odrze zaplanowano remont długich śluz Januszkowice, Krapkowice, Opole, rewitalizację krótkich śluz, rewitalizację jazów Januszkowice, Wróblin, Zwanowice, Krępa, Groszowice, Dobrzeń, remont stopni wodnych Ujście Nysy, Rędzin, przeprowadzenie działań związanych z zabudową regulacyjną Odry swobodnie płynącej, jak również działania związane z rozbudową infrastruktury postojowo – cumowniczej i oznakowaniem szlaku (wzdłuż Odry dolnej i granicznej).

Niezależnie od zarysowanego planu, KZGW chciałaby też przeprowadzić inne, znacznie szerzej zakrojone (i znacznie bardziej kosztowne) działania związane z Odrzańską Drogą Wodną, które mają przyczynić się do modernizacji ODW do III klasy drogi wodnej i rozbudowy do IV klasy. ODW będzie po dokonaniu scharakteryzowanych poniżej inwestycji spełniać następujące parametry: szerokość szlaku żeglownego 40 m, głębokość tranzytowa 1,8 m (III klasa)/2,8 m (IV), minimalny prześwit pod mostem ponad najwyższą wodę żeglowną 4 m (III)/5,25 m (IV), wymiary śluz 72x9,6 m (III)/120x12 m (IV), głębokość na progu dolnym śluzy 2,5 m (III)/3,5 m (IV).

Szacunkowy plan i kosztorys sporządzony przez KZGW zakłada następującą skalę inwestycji niezbędnych do uzyskania na ODW parametrów drogi wodnej III i IV klasy:
• Modernizacja śluz na Kanale Gliwickim: 275 mln zł (III);
• Modernizacja stopni wodnych na Odrze: 1 077 mln zł (III)/2 446 mln zł (IV);
• Modernizacja zabudowy regulacyjnej na Odrze (km 300-683): 3 061 mln zł (III);
• Budowa 14 stopni wodnych na Odrze (km 300-542,4): 6 608 mln zł (IV);
• Budowa stopni wodnych (5 lub 11 – 2 warianty) na odcinku Odry granicznej: 4 917 – 6 042 mln zł (IV);
• Remont i budowa opasek brzegowych i ubezpieczeń brzegu (od km 683 do Szczecina): 192 mln zł (III)/192 mln zł (IV);
• Pogłębienie przekopu Klucz – Ustkowo: 10 mln zł (III)/10 mln zł (IV);
• Pogłębienie Jeziora Dąbie: 100 mln zł (III)/100 mln zł (IV).

Łączny koszt ww. inwestycji to 4 715 mln zł w przypadku modernizacji ODW do parametrów drogi wodnej III klasy i aż 15 398 mln zł przy podniesieniu jej parametrów do drogi wodnej IV klasy. Przy czym w kosztach tych nie uwzględniono robót pogłębieniowych na Kanale Gliwickim, na Odrze skanalizowanej i swobodnie płynącej, przebudowy mostów (56 mostów nie spełnia parametrów dla IV klasy) oraz późniejszych kosztów utrzymania drogi wodnej.