Elektryczny prom miejski Damena zbudowany w Polsce holenderskim ''statkiem roku''

Królewskie Holenderskie Stowarzyszenie Techników Przemysłu Okrętowego (Koninklijke Nederlandse Vereniging van Technici op Scheepvaartgebied - KNVTS) przyznało nagrodę "statek roku" (KNVTS Ship of the Year Award 2021) grupie stoczniowej Damen Shipyards Group za prom elektryczny Bryggen, w którego projektowaniu i budowie bardzo znaczący udział mieli polscy specjaliści oraz firmy działające w Polsce.

Prom Bryggen jest reprezentantem serii małych statków czy też tramwajów wodnych stanowiącej innowacyjny projekt wodnej komunikacji miejskiej w Kopengadze. Jest to mały prom pasażerski z napędem w pełni elektrycznym, przyjazny dla środowiska, wydajny w eksploatacji i ekonomicznie opłacalny, zdolny do przewozu 80 osób.

Grupa Damen przekazała siedem zbudowanych w Polsce nowoczesnych, ekologicznych promów projektu Damen 2306 E3 firmie Arriva Danmark, obsługującej statki z ramienia duńskiej agencji transportu publicznego Movia.

Projekt koncepcyjny kopenhaskich tramwajów wodnych z napędem całkowicie elektrycznym powstał w grupie Damen w Holandii. Na jego podstawie pełny projekt techniczny opracowali polscy specjaliści w okrętowym biurze projektowym Damen Engineering Gdansk.

Statki powstały zasadniczo i zostały wyposażone "pod klucz" niemal całkowicie w Polsce, w stoczni Damen Shipyards Koźle.

Zostaly one następnie przetransportowane, barkami, do Szczecina, gdzie załadowano je na statek morski, który dostarczył tramwaje wodne do producenta wyposażenia w Szwecji. Tam zamontowano na nich napęd bateryjny, czyli zestawy bateryjne - baterie akumulatorów i rozdzielnice elektryczne (całą resztę systemu napędowego, łącznie z pędnikami, zainstalowano w Polsce). Finalne rozruchy i próby oraz przygotowanie do przekazania armatorowi zrealizowano w stoczni grupy Damen w Holandii.

Jak podano w oficjalnym komunikacie - cechy związane ze zrównoważoną eksploatacją statku zostały osiągnięte dzięki zastosowaniu szeregu innowacyjnych cyfrowych technik w okrętownictwie, w tym zdalnych pomiarów, dla których zainstalowano pokładową sieć czujników. Skutkuje to wyższą wydajnością i skróceniem czasu przestojów konserwacyjnych.

Statek jest całkowicie bezemisyjny dzięki zastosowaniu napędu elektrycznego ze źródłem energii w postaci akumulatorów. Nie są na tych promach zainstalowane żadne zespoły prądotwórcze z silnikami wysokoprężnymi.

Ponadto Damen opracował innowacyjny system cumowania: jest on w pełni zautomatyzowany i (w dostępnym czasie cumowania) maksymalnie wydłuża czas ładowania akumulatorów. W czasie, gdy jednostka jest zacumowana przy przystani, system ładowania jest automatycznie podłączany do zasilania z lądu.

Aby odpowiednio kontrolować i monitorować złożoną instalację do żeglugi, cumowania i wymiany pasażerów, Damen opracował nowy system sterowania, w którym wszystko może być kontrolowane i monitorowane ze sterówki.

Prom ma kształt kadłuba zapewniający najniższy możliwy opór wody. Dziób jest również wzmocniony do żeglugi na akwenach zalodzonych i wyposażony w dziobowy ster strumieniowy dla dobrej manewrowości podczas wietrznych warunków.

Zbudowane w Polsce elektryczne tramwaje wodne Damena dla Kopenhagi przedstawialiśmy szerzej we wcześniejszych publikacjach (łącznie z danymi technicznymi, wizualizacjami).

Projekt zapewnia, że transport publiczny w Kopenhadze, w ramach którego armator promów - Arriva będzie eksploatował statek Bryggen i jego jednostki siostrzane, czyni wielkie postępy w kierunku osiągnięcia zerowej emisji - podano w oficjalnym komunikacie dot. holenderskich nagród morskich 2021.

Holenderski tytuł "statku roku" (KNVTS Ship of the Year Award 2021) przyznany jednostce Bryggen był jedną z kilku nagród wręczonych laureatom podczas gali Maritime Awards 2021, która - dla uczczenia innowacyjnych rozwiązań i produktów - w poniedziałek, 1 listopada, zgromadziła w centrum kongresowym i sali koncertowej De Doelen w Rotterdamie ponad 700 specjalistów i managerów - przedstawicieli holenderskiego sektora morskiego.

Oto wyróżnienia, jakie w tym roku przyznano innowacyjnym statkom, technologiom i praktykom czy procedurom, wybranym spośród 15 nominacji wyłonionych we wstępnej kwalifikacji:

• nagroda innowacyjna - Maritime Innovation Award 2021 dla Demcon Unmanned Systems za nowy typ elektrycznych, autonomicznych statków;
• nagroda dla projektanta - Maritime Designer Award 2021 dla dra Lex Keuning za pomocniczy wiatrowy napęd dla statków (z ulepszeniem systemu rotorów wykorzystujących efekt Magnusa, przynoszący znaczącą oszczędność paliwa;
• nagroda organizacji KVNR - KVNR Award 2021: RIVM (Nils van der Kolk, project leader for hard-to-reach target groups) za "pierwszy w świecie" program szczepień przeciwko COVID-19 i certyfikacji marynarzy;
• nagroda RNLN Van Hengel-Spengler Award 2021 dla porucznika marynarki III klasy Noah Stam za badania and opcjami przechwytywania rakiet balistycznych i opracowanie stosownych trójwymiarowych modeli symulacji;
• nagroda KNVTS Ship of the Year Award 2021 dla Damen Shipyards Group za prom elektryczny Bryggen dla armatora Arriva do eksploatacji w Kopenhadze.

Krótkie prezentacje filmowe wszystkich zwycięskich rozwiązań oraz nominacji do nagród dostępne są tutaj.

Przypomnijmy, ze nagroda holenderskiego "statku roku" za rok 2008 przyznana została armatorowi Anthony Veder za jego, zbudowany w stoczni Remontowa Shipbuilding, pierwszy w świecie kombinowany gazowiec LNG / LEG / LPG z napędem na LNG.

Piotr B. Stareńczak 

Rys.: Damen; Fot.: Maritime Awards