Imponujące, żeliwne działa z XVIII wieku są od dzisiaj jednym z nowych elementów wystroju holu w siedzibie głównej Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku – Spichlerzach na Ołowiance.

Każde z dział waży blisko półtorej tony, mierzy 345 cm i każde ma prawie 250 lat. Dokładnie 8 lat temu eksponaty zostały wydobyte w ramach ekspedycji "Wiatrem Gnane", w którą zaangażowany był Instytut Morski, Marynarka Wojenna RP, Straż Graniczna oraz firma Generpol (sponsor ekspedycji). Nad całością czuwali specjaliści z Narodowego Muzeum Morskiego, pod kierownictwem Iwony Pomian, kierownika Działu Badań Podwodnych. Dzięki projektowi "Wiatrem Gnane" możliwa była eksploracja dna morskiego w rejonie Ławicy Słupskiej. W trakcie badań odnaleziono 40, a wydobyto 12 żeliwnych dział. Cztery z nich zabezpieczono do konserwacji i dalszych badań, natomiast 8 zostało przetransportowanych do podwodnego skansenu na Zatoce Gdańskiej i zatopionych w pobliżu wraku galeonu Solen.

Konserwacja eksponatów trwała blisko 6 lat. Na jednej z armat widnieje data produkcji - 1771 r. oraz znak producencki VB, co było wskazówką dla konserwatorów, jak odczytać historię dział sprzed 250 lat. – Podejrzewamy, że armaty pochodzą z francuskiego transportowego statku kaperskiego, zdobytego przez Szwedów. Natomiast VB to prawdopodobnie inicjały rodziny von Bechler, właściciela odlewni armat ze szwedzkiego miasta Stafsjö, które w osiemnastym wieku było światowym liderem w produkcji materiałów żeliwnych: armat, pistoletów i kul. – zaznacza Piotr Dziewanowski z Działu Konserwacji NMM.

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku