Żegluga

Dolna Wisła obejmuje odcinek rzeki od ujścia Narwi do Morza Bałtyckiego. Łączy centrum Polski z portami Gdańsk, Gdynia, Elbląg. Wzdłuż Dolnej Wisły znajduje się wiele ważnych ośrodków miejskich, jak Płock, Włocławek, Toruń, Bydgoszcz, Grudziądz, Tczew, Elbląg, Gdańsk. Już w czasach międzywojennych, jak i po II wojnie światowej odcinek Dolnej Wisły był przedmiotem wielu rozważań na temat zagrożeń, jak również korzyści. Warto przypomnieć, że pod koniec XIX wieku (1895 r.) wykonano bardzo śmiałą inwestycję hydrotechniczną, jaką był Przekop Wisły.

To rozwiązanie uprościło znacznie odpływ Wisły do morza, a tym samym rozwiązało problem powodzi zatorowych, jakie pojawiały się w rejonie delty Wisły z częstotliwością co trzy lub cztery lata, przynosząc poważne straty społeczne i gospodarcze. Wykonano również regulację tego odcinka Wisły dla celów żeglugowych, głównie w celu połączenia portu gdańskiego z drogami wodnymi Europy przez Bydgoszcz i Kanał Bydgoski.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w ramach pierwszego planu zagospodarowania zasobów wodnych powstała już koncepcja Kaskady Dolnej Wisły (KDW). Kaskada miała charakter energetyczno-żeglugowy i miała składać się z ośmiu stopni wodnych niskiego spadu tworzących zbiorniki wodne przepływowe.

Na Dolnej Wiśle skoncentrowane jest 50 procent technicznego potencjału energetycznego Polski. Przy każdym stopniu planowano elektrownię wodną, śluzę żeglugową oraz przepławkę dla ryb. KDW miała również umożliwić bezpieczne przepuszczanie przepływów powodziowych, jak również uregulować problem zjawisk lodowych na tym odcinku rzeki. KDW stwarza korzystne warunki do ujęć wody, nawodnień rolniczych i rozwoju turystyki i rekreacji.

W latach 60. powstała techniczna koncepcja całej kaskady, a w szczególności projekt pierwszego stopnia wodnego Włocławek. Warto podkreślić, że całość projektu i związane z tym badania zostały wykonane przez polskie biura projektowe i instytuty badawcze. Budowę stopnia w rekordowo szybkim czasie sześciu lat wykonały polskie przedsiębiorstwa, wykorzystując polskie materiały i urządzenia. Jedynie turbiny pochodziły ze Związku Radzieckiego. Stopień oddano do eksploatacji w 1970 r. Był już gotowy projekt techniczny stopnia wodnego Ciechocinek, poniżej Włocławka, łącznie z przygotowanym placem budowy, jak również projekt stopnia wodnego powyżej Włocławka, w Wyszogrodzie. Niestety, nie zostały one zrealizowane ze względu na załamanie się gospodarki. Koszt budowy stopnia Włocławek zwrócił się po około sześciu latach tylko za wyprodukowaną energię elektryczną. Stopień Włocławek pracuje do dziś niestety niezgodnie z projektem, co powoduje określone problemy eksploatacyjne.

Od 1970 r. toczą się nieustające dyskusje na temat budowy następnego stopnia poniżej Włocławka. Powstają coraz to nowe ograniczenia ekologiczne (Program NATURA 2000), które poważnie utrudniają realizację nowych inwestycji hydrotechnicznych, a szczególnie następnego stopnia poniżej, który jest niezbędny dla prawidłowego i bezpiecznego funkcjonowania stopnia Włocławek.

KDW stwarza dogodne warunki dla ochrony przeciwpowodziowej na całym odcinku Dolnej Wisły, a w szczególności uregulowania problemów lodowych i sprawnej akcji lodołamania. Utworzenie zbiorników przepływowych stwarza dogodne warunki do utworzenia drogi wodnej klasy międzynarodowej, a więc spełnienia wymogów dla planowanych dróg wodnych E40 i E70. Utworzone przy stopniach elektrownie wodne dostarczać będą odnawialną i ekologicznie czystą energię elektryczną. Ustabilizowane zwierciadło wody na długości całej Dolnej Wisły daje możliwość ujęć wody dla celów komunalnych, przemysłowych, ale przede wszystkim rolniczych. Obszar województwa kujawsko-pomorskiego charakteryzuje się bardzo żyznymi glebami i jednocześnie niskimi opadami atmosferycznymi. Zbiorniki wodne stwarzają bardzo korzystne warunki dla rozwoju rekreacji i turystyki.

Jak wykazują badania, zbiorniki wodne (przykład zbiornika Włocławek) powodują poprawę jakości wody, co jest zgodne z wymogami ekologicznymi. Współczesne rozwiązania stopni wodnych pozwalają na rozwiązanie migracji ryb w górę i dół rzeki. Konstrukcja progu jazu pozwala nie tylko na właściwe przepuszczanie wielkich przepływów, ale również rumowiska wleczonego i unoszonego.

Reasumując można stwierdzić, że budowa Kaskady Dolnej Wisły daje wiele korzyści gospodarczych i społecznych, spełniając jednocześnie wymogi ekologiczne.
KDW to nie tylko inwestycja w korycie rzeki, ale również szansa rozwoju całego regionu objętego czterema województwami.
KDW jest kosztowną inwestycją i trudno jest oczekiwać, aby jeden sektor mógł sfinansować całość. Jest to inwestycja, która zajmie wiele lat. Konieczne jest porozumienie wielu sektorów, które osiągną z realizacji KDW korzyści, ale też niezbędny jest udział Skarbu Państwa, który jest zobowiązany zapewnić ochronę przeciwpowodziową.

Jak zrealizować tę inwestycję? Konieczne jest zrobienie programu i harmonogramu realizacji inwestycji z udziałem państwa, organizacji społecznych, ekologicznych, jak również podmiotów gospodarczych. Przede wszystkim konieczna jest jednak wola polityczna rządu.
Prof. Wojciech Majewski  

 

+1 Tak KDW
Absolutna konieczność gospodarcza i racja prof. Majewskiego. Istnieje obecnie możliwość zastosowania wielu nowych rozwiązań ekologicznych z uwzględnieniem ochrony fauny i flory.
03 kwiecień 2014 : 13:05 Guest | Zgłoś

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Zaloguj się

1 1 1 1

Źródło:

Waluta Kupno Sprzedaż
USD 3.9517 4.0315
EUR 4.2733 4.3597
CHF 4.3648 4.453
GBP 4.9875 5.0883

Newsletter