Podatki marynarskie: zmiana umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską, a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi

Podatki marynarskie: zmiana umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską, a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi

Wstęp

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r., Nr 51, poz. 307 j.t. z późn. zm.) osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Powyższa regulacja wskazuje, iż podstawową przesłanką określenia miejsca (kraju), w którym osoba fizyczna podlega obowiązkowi podatkowemu jest miejsce zamieszkania podatnika. Zasada ta dotyczy zarówno osób uzyskujących dochody na terenie Polski, jak i osób, których źródła przychodu położone są za granicą. Na gruncie prawa polskiego obowiązuje zasada, w myśl której każda osoba fizyczna ma jedno - i tylko jedno - miejsce zamieszkania.

Należy podkreślić, iż przytoczony powyżej „nieograniczony obowiązek podatkowy” jest korygowany w oparciu o art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w którym stwierdza się, iż przepis art. 3 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Obecnie obowiązująca umowa ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi

Obecnie w odniesieniu do sytuacji podatkowej polskich marynarzy wykonujących pracę najemną na statkach eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej przez armatorów z faktycznymi zarządami w ZEA znajdują zastosowanie przepisy umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzona w Abu Zabi dnia 31 stycznia 1993 r. (Dz. U. 1994, Nr 81, poz. 373).

W oparciu o treść normatywną art. 15 ust. 3 omawianej umowy wynagrodzenia uzyskiwane przez osobę z tytułu pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku, barki, pojazdu drogowego lub statku powietrznego, eksploatowanego w komunikacji międzynarodowej, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa. Jak z powyższego wynika przepis ten wprowadził zasadę wyłącznego opodatkowania dochodów polskich marynarzy na terytorium ZEA.

Z kolei zgodnie z art. 24 ust 1 a) jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibą w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, to Polska zwolni taki dochód lub majątek od opodatkowania, lecz może przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód zwolniony od opodatkowania w powyższy sposób nie był tak właśnie zwolniony z opodatkowania. Wobec tego, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibą w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania podlega opodatkowaniu w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, to Polska zwolni taki dochód z opodatkowania, ale może przy obliczaniu podatku od pozostałej części dochodu takiej osoby stosować stopę podatkową, która byłaby zastosowana w razie, gdyby zwolniona część dochodu nie podlegała takiemu zwolnieniu.

Regulacja powyższa rodzi korzystne skutki podatkowe dla polskiego marynarza wykonującego pracę w wyżej opisanym modelu zatrudnienia, gdyż w takiej sytuacji nie ma on obowiązku, deklarowania w Polsce kwot, które zostały uzyskane z pracy najemnej na statku morskim zarządzanym przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, z wyjątkiem sytuacji, gdy uzyska jakikolwiek dochody podlegające łączeniu z dochodem zagranicznym w Polsce w danym roku podatkowym. Jeżeli taki dochód zostanie uzyskany przez marynarza będącego polskim rezydentem podatkowym marynarz ten obowiązany będzie złożyć zeznanie podatkowe uwzględniające dochody krajowe i zagraniczne, ale tylko w celu podwyższenia stawki podatkowej do dochodu krajowego w oparciu o sumę dochodu krajowego i zagranicznego, który zostanie odniesiony do określonej stawki podatkowej obowiązującej w danym roku w Polsce przy równoczesnym wyłączeniu spod opodatkowania dochodu zagranicznego (metoda wyłączenia z progresją).

Zmiana umowy ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi

W dniu 11.12.2013 r. Polska podpisała protokół zmieniający umowę ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi– protokół ten jeszcze nie obowiązuje i nie jest znana data jego obowiązywania. 

Podkreślenia wymaga fakt, iż wskazany powyżej protokół nie zmienia kluczowego dla marynarzy art. 15 ust. 3 obecnie obowiązującej umowy. Przez wzgląd na powyższe utrzymano korzystną dla marynarzy zasadę wyłącznego opodatkowania dochodów polskich marynarzy na terytorium ZEA.

Zmianie ulega jednak art. 24 ust. 1 umowy, który otrzymuje brzmienie,,1. W przypadku Polski podwójnego opodatkowania unika się w następujący sposób:

a) Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy może być opodatkowany w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, wówczas Polska zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu tej osoby kwoty równej podatkowi zapłaconemu w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Jednakże takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która przypada na dochód lub zyski majątkowe osiągnięte w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.

b) Jeżeli zgodnie z jakimkolwiek postanowieniem niniejszej Umowy dochód osiągany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce jest w Polsce zwolniony od podatku, to jednak Polska może przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu takiej osoby wziąć pod uwagę zwolniony od podatku dochód.".

W pkt. a ) zmienionego art.24 ust.1 wprowadza się metodę odliczenia, która znajdzie zastosowanie do wszystkich dochodów, które mogą być opodatkowane na terytorium Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Z kolei w odniesieniu do dochodów marynarzy, przez wzgląd na wyłączne opodatkowanie tych dochodów na terytorium Zjednoczonych Emiratów Arabskich dochody te są zwolnione z opodatkowania w Polsce, tak więc znajdzie do nich zastosowanie pkt.b), który utrzymuje korzystną dla marynarzy metodę wyłączenia z progresją.

Wnioski
W opinii Kancelarii w zakresie opodatkowania dochodów polskich marynarzy uzyskanych z pracy najemnej na statkach eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej przez armatorów z faktycznymi zarządami w ZEA, ich sytuacja podatkowa w Polsce nie powinna ulec zmianie. Niemniej jednak przez wzgląd na rozbieżności w interpretacjach polskich organów podatkowych w zakresie ustalenia, czy określenie „mogą podlegać opodatkowaniu tylko” stanowi wyłączne opodatkowanie na terytorium danego Państwa np. wadliwe interpretacje w tym zakresie dotyczący umowy pomiędzy Polską, a Singapurem, dla definitywnego rozstrzygnięcia tej kwestii należy poczekać na ustawę ratyfikującą ww. protokół zmieniający umowę z ZEA.

Nie jest jeszcze znana data obowiązywania podpisanego w dniu 11.12.2013 r. a protokół zmieniającego umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską, a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi.
 

Mateusz Romowicz

http://www.kancelaria-gdynia.eu

Autor jest radcą prawnym w Kancelarii Radcy Prawnego Legal Consulting - Mateusz Romowicz.

Fot.Portal Morski